Pandemi ile birlikte yaşam biçimimiz birçok noktada radikal değişikliklere uğradı. Bu değişim listesinin en başında “evde kalma eylemi” yani hareketi minimuma indirme yer aldı. Evde kalmanın yeni normal olduğu, seyahatin hatta hareket etmenin zorunlu olmadıkça gerçekleştirilmediği bir 2020 yılını geride bıraktık. Kimi zaman şehirlerarası seyahatler yasaklandı kimi zaman aynı şehirde sokağa dahi çıkamadık. Pandemi öncesi dönemde en çok konuşulan kavramlardan biri olan “mobilite”, yeni normalle birlikte de en çok konuşulmaya devam edecek konulardan birisi olacak. İnsan olarak hareket etme şeklimiz, toplu ve bireysel seyahat modellerimiz, 2021 yılının öne çıkan teknoloji ve tasarım konseptlerinin başında gelecek.
Pandemi sadece hareket şeklimizi yeniden şekillendirmedi aynı zamanda insanoğluna önemli bir mesaj da verdi. Karantinalarla birlikte CO2 emisyonlarından %70’lere varan düşüşler, mobilite sektörünün kapıda bekleyen küresel iklim krizinde ne denli önemli rolü olduğunu da bizlere net bir şekilde hatırlattı. İklim dostu ve sürdürülebilir ulaşım araçlarının, artık yeni dünya düzeninin olmazsa olmazı olduğu gerçeğiyle yüzleştiğimiz bir dönem oldu. Mesajı alması gerekenler sadece teknoloji şirketleri değil elbette. Şehirlerimizi fiziksel mesafeyi korurken yürüyebilecek, bisiklete binebilecek şekilde uyarlamak ve hava kirliliği seviyesini düşük tutmak için sürdürülebilir hareketlilik seçimlerini uygulamak zorunda olan hükümetlerin de bu sene yaşananları iyi düşünmesi gerekiyor.
Bu zorlu senenin ardından gerek teknoloji şirketleri gerekse hükümetler mobilite konusu üzerinde farklı yol haritaları çizmeye şimdiden başladı. Helsinki, 2050 yılına kadar yol ağını ve kamusal alanlarını tamamen yer altına taşımayı ve yer üstünü insanların yürüyebileceği ve bisiklete binebileceği alanlar olarak tanımlamayı planlıyor. Hong Kong, kentin simgelerinden olan tramvaylarını fiziksel mesafenin daha rahat uygulanabileceği çevre dostu çift katlı tasarımlarla değiştirmek için gün sayıyor.
Düşüşe geçen otomobil pazarına karşın elektrikli araç pazarı gün geçtikçe büyümeye devam ediyor. Daha çok insan elektrikli araç kullanmayı tercih ediyor. Elektrikli bisiklet ve scooter kullanımı da bu yıl rekor düzeyde arttı. Üstelik markalar elektrikli araçlarda performans kadar tasarıma da önem vermeye başladılar. Harley Davidson, BMW, Ora ïto, Vespa gibi markaların çıkardığı elektrikli bisiklet ve motosikletler, elektrikli araçları hiç olmadığı kadar estetik hale getirdi. Amerikalı start-up şirketi Aptera’nın, pilini güneş panelinden şarj edebilen dünyanın ilk ticari güneş enerji sistemli aracını piyasaya sunmasıyla işler bir adım daha öteye taşındı. Sitesinde ön siparişlerin başladığı ve Nisan 2021’de lansman satışı başlayacak olan Aptera Paradigm, Tesla gibi sektörün devleriyle “daha çevre dostu” tasarım olmak için yarışacak.
Salgın dünyada insanların davranışlarını nasıl değiştirdi henüz bir çalışma olmamasına rağmen, bu pandemi deneyiminin insanların doğaya ilişkin görüşlerini değiştirdiğine dair kanıtları görebilmek mümkün. İster şehir içi ister kıtalar arası olsun, hareket etmenin ve mobil olmanın ne kadar ayrıcalıklı olduğunu öğrendik. Seyahat kısıtlamaları kalktığında insanların düşünmesi gereken asıl konu bundan böyle seyahat ederken alacakları kişisel sorumluluklar. Daha fazla mı yürüyeceğiz? Daha az uçarak ve daha az sürerek seyahat etmek mümkün mü? Karbon ayak izimizi dengelemek için seyahat ederken daha fazla harcamaya hazır mıyız? Alternatif bir seyahat mümkün mü? Kökleşmiş ve doğaya zarar veren yıkıcı alışkanlıklarımızı değiştirme sorumluluğunu alabilecek miyiz?
